Κλινική Ψυχολόγος, BSc, MSc, DClinPsy
Σεξουαλικότητα & Ταυτότητα Φύλου
Βιώνετε σύγχυση ή αβεβαιότητα σχετικά με την σεξουαλικότητά σας ή την ταυτότητα φύλου σας;
Νιώθετε πίεση να ακολουθήσετε τις κοινωνικές προσδοκίες για το φύλο σας ή την σεξουαλική σας έκφραση;
Έχετε βιώσει αποδοκιμασία ή απόρριψη σχετικά με τη σεξουαλικότητά σας ή την ταυτότητα φύλου σας από σημαντικά άτομα στη ζωή σας;
Σας προκαλεί δυσκολία να εκφράσετε ή να αποδεχτείτε την σεξουαλική σας ταυτότητα λόγω φόβου για τις συνέπειες;
Οι δυσκολίες σε σχέση με τη σεξουαλικότητα και την ταυτότητα φύλου αφορούν τις εσωτερικές συγκρούσεις ή τις εξωτερικές πιέσεις που βιώνουν άτομα όταν προσπαθούν να κατανοήσουν ή να εκφράσουν την ταυτότητά τους σε σχέση με το φύλο ή τη σεξουαλική τους προτίμηση. Αυτές οι δυσκολίες μπορούν να αναπτυχθούν σε οποιαδήποτε φάση της ζωής, όμως είναι ιδιαίτερα συχνές κατά την εφηβική ηλικία, όταν η αναζήτηση της ταυτότητας και της αυτοεκτίμησης είναι πιο έντονη. Η σεξουαλικότητα και η ταυτότητα φύλου είναι πολυδιάστατες και εξαιρετικά προσωπικές πτυχές της ανθρώπινης εμπειρίας, και η κάθε αλληλεπίδραση με την κοινωνία, την οικογένεια ή το περιβάλλον μπορεί να προκαλέσει σύγχυση ή αποδοκιμασία.
Συνηθισμένες δυσκολίες:
-
Σύγχυση ή αβεβαιότητα για την ταυτότητα φύλου ή τη σεξουαλική προτίμηση
-
Φόβος απόρριψης ή αποδοκιμασίας από το οικογενειακό, κοινωνικό ή πολιτισμικό περιβάλλον, δημιουργώντας συναισθήματα ντροπής ή απομόνωσης
-
Καταστολή ή άρνηση της σεξουαλικής ταυτότητας ή προτίμησης, λόγω της κοινωνικής πίεσης ή των αρνητικών αντιλήψεων που επικρατούν στην κοινωνία ή στην οικογένεια
-
Αίσθημα αβοηθητότητας ή αδυναμία 'εκφρασης ανοιχτά για τη σεξουαλικότητά χωρίς φόβο ή ενοχή
-
Προβλήματα στην αυτοεκτίμηση
-
Προβλήματα στην ψυχική υγεία, όπως άγχος, κατάθλιψη, μοναξιά, που προκύπτουν από την αίσθηση ότι η ταυτότητα φύλου ή η σεξουαλικότητα δεν είναι αποδεκτές από την κοινωνία ή το κοντινό περιβάλλον
-
Δυσκολία δημιουργίας ρομαντικών σχέσεων λόγω ενοχής ή ντροπής
Οι δυσκολίες σε σχέση με τη σεξουαλικότητα και την ταυτότητα φύλου μπορεί να επηρεάζονται από κοινωνικές και πολιτισμικές πιέσεις, αυστηρούς κοινωνικούς κανόνες σχετικά με το φύλο και τη σεξουαλικότητα, αποδοκιμασία από την οικογένεια ή την κοινότητα, έλλειψη αποδοχής ή η απόρριψη από το οικογενειακό περιβάλλον, έλλειψη ασφαλούς χώρου έκφρασης, και προβλήματα αυτοεκτίμησης λόγω κοινωνικής καταπίεσης.
Αναζήτηση ταυτότητας
Η αναζήτηση της σεξουαλικότητας και της ταυτότητας φύλου συχνά ξεκινά στην παιδική και εφηβική ηλικία, όταν τα παιδιά και οι έφηβοι αρχίζουν να διαμορφώνουν την αντίληψή τους για τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους. Αυτή η περίοδος μπορεί να είναι γεμάτη σύγχυση και αβεβαιότητα, καθώς τα παιδιά μπορεί να νιώθουν ότι η ταυτότητα φύλου τους ή η σεξουαλική τους προτίμηση δεν ευθυγραμμίζεται με τις κοινωνικές προσδοκίες ή τις προσδοκίες της οικογένειας.
-
Παιδικές φοβίες ή αμφιβολίες για την έννοια του φύλου ή της σεξουαλικότητας μπορεί να εκδηλώνονται σε ερωτήσεις ή αντιφάσεις, που συχνά καταπιέζονται λόγω του φόβου της απόρριψης ή της ανησυχίας για το πώς θα γίνει αποδεκτό το παιδί στην οικογένεια ή στο σχολικό περιβάλλον.
-
Στην εφηβεία, τα άτομα μπορεί να αντιμετωπίζουν σύγκρουση ανάμεσα στο πώς αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους και το πώς τους βλέπουν οι άλλοι, καθώς η κοινωνία συχνά έχει πολύ καθορισμένα πρότυπα για το φύλο και τη σεξουαλικότητα.
-
Η άρνηση ή καταστολή της ταυτότητας φύλου ή σεξουαλικότητας είναι ένα σύνηθες φαινόμενο. Στην εφηβεία, αν η ταυτότητα φύλου ή η σεξουαλικότητα δεν υποστηρίζεται ή δεν είναι αποδεκτή, τα παιδιά και οι έφηβοι μπορεί να καταπνίξουν τις αληθινές τους επιθυμίες ή να αναπτύξουν εσωτερικές συγκρούσεις που επηρεάζουν την ψυχική τους υγεία.
Σεξουαλικές Διαταραχές
Οι σεξουαλικές διαταραχές περιλαμβάνουν μια ποικιλία δυσκολιών που σχετίζονται με τη σεξουαλική λειτουργία, την επιθυμία ή τη συμπεριφορά. Αυτές οι διαταραχές δεν περιορίζονται μόνο σε σωματικά ζητήματα, αλλά και σε ψυχολογικούς και συναισθηματικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη σεξουαλική ζωή ενός ατόμου.
Συνηθισμένα συμπτώματα:
-
Απώλεια ή μείωση επιθυμίας για σεξουαλική επαφή ή αδιαφορία για τη σεξουαλική δραστηριότητα
-
Πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής ή κατά τη διάρκεια της διείσδυσης
-
Δυσλειτουργία της στύσης ή του οργασμού
-
Δυσκολίες σεξουαλικής απόκρισης λόγω συναισθηματικής απομάκρυνσης ή λόγω του ότι αισθάνονται μη ελκυστικοί κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής
-
Σεξουαλική αναστολή ή φοβίες, αποφυγή της σεξουαλικής δραστηριότητας λόγω φόβων ή τραυματικών εμπειριών
Αυτές οι διαταραχές μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες στη συναισθηματική υγεία, την αυτοεκτίμηση και τις σχέσεις του ατόμου, δημιουργώντας κυκλικές δυσκολίες που επιδεινώνουν τα προβλήματα και τον πόνο που ήδη βιώνονται.
Πως μπορεί να βοηθήσει το θεραπευτικό πλαίσιο;
Η σεξουαλικότητα και ταυτότητα φύλου μπορεί να προσεγγιστεί με ασφάλεια στο ψυχοθεραπευτικό πλαίσιο χωρίς το φόβο απόρριψης, μέσω της επιβεβαιωτικής προσέγγισης, η οποία δίνει έμφαση στην αποδοχή της προσωπικής εμπειρίας και την κατανόηση της μοναδικότητας του ατόμου. Στο θεραπευτικό πλαίσιο, θα:
-
Εξερευνήσετε την εμπειρία σας χωρίς ακύρωση, αμφισβήτηση ή κριτική, εστιάζοντας στην αποδοχή και επιβεβαίωση των συναισθημάτων και της ταυτότητάς σας.
-
Αναγνωρίσετε δυσκολίες ψυχικής υγείας που σχετίζονται με θέματα σεξουαλικότητας και ταυτότητας φύλου.
-
Αναγνωρίσετε το κοινωνικό πλαίσιο, τις πιέσεις και αρνητικές αντιδράσεις που έχουν δημιουργήσει, ενισχύσει ή συντηρήσει δυσκολίες που σχετίζονται με θέματα σεξουαλικότητας και ταυτότητας φύλου.
-
Δουλέψετε στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και αντίληψη του εαυτού στο κοινωνικό πλαίσιο που ζείτε.
-
Εξετάσετε εσωτερικευμένες κοινωνικές αντιλήψεις, π.χ., ομοφοβία, τρανσφοβία κλπ.
-
Εξετάσετε συναισθήματα θυμού, ενοχής, ντροπής, θλίψης, αν αυτά εμφανίζονται στην προσωπική σας εμπειρία.
-
Διαχειριστείτε τις κοινωνικές πιέσεις και την αποδοκιμασία.
-
Αναπτύξετε την ψυχική ανθεκτικότητα σας.
-
Αναπτύξετε στρατηγικές για την αυτοέκφραση και τις σχέσεις σας.
-
Αναγνωρίσετε τις ανάγκες σας σε σχέση με την σεξουαλικότητα και ταυτότητα φύλου, και έκφρασης αυτών.
-
Διαχειριστείτε τις σεξουαλικές δυσλειτουργίες μέσω στρατηγικών για την ανάπτυξη μιας πιο θετικής σεξουαλικής εμπειρίας.
-
Αν είστε γονιός, θα μάθετε πως να βοηθήσετε το παιδί σας που αντιμετωπίζει δυσκολίες με τη σεξουαλικότητα και ταυτότητα φύλου.